เมทาโดน ( Methadone ) กับการรักษาผู้ติดสารเสพติด
ยาน้ำ เมทาโดน มีชื่อเต็มคือเมทาโดน ไฮโดรคลอไรด์ (Methadone Hydrochloride) เป็นยาโอปิออยด์ ที่มีกลไกออกฤทธิ์ระงับอาการปวด และบรรเทาอาการจากการถอนยาเสพติด เช่น เฮโรอีน ฝิ่น และอนุพันธ์ในกลุ่มเดียวกัน
เมทาโดน หาซื้อได้ที่ไหน
ตามการแบ่งประเภทยาเสพติดให้โทษโดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มีการจัดให้เมทาโดนอยู่ในกลุ่มยาเสพติดให้โทษ ประเภท 2 และภายใต้เงื่อนไขดังกล่าวทำให้การใช้ยากลุ่มนี้จำเป็นต้องอยู่ภายใต้คำสั่งของแพทย์ในสถานพยาบาลที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น จึงไม่สามารถหาซื้อเมทาโดนได้จากร้านขายยาหรือสถานพยาบาลโดยทั่วไป
ข้อบ่งชี้
- ใช้รักษาอาการขาดยา หรือสำหรับการให้เมทาโดน ระยะยาวในผู้ป่วยเสพติดยาประเภทฝิ่น เช่น เฮโรอีน หรือยาที่ออกฤทธิ์คล้ายมอร์ฟีน
- บรรเทาอาการปวดรุนแรง จากโรคมะเร็งหรือภาวะปวดเหตุพยาธิสภาพประสาท (Neuropathic pain)
ขนาดและวิธีใช้ยาเมทาโดน
ยาเมทาโดนใช้รักษาอาการขาดยา หรืออาการเสี้ยนยา หรือสำหรับการให้เมทาโดน ระยะยาวในผู้ป่วยเสพติดยาประเภท ฝิ่น เช่น เฮโรอีน หรือยาที่ออกฤทธิ์คล้าย มอร์ฟีน
เนื่องจากเป็นยาที่ต้องมีขั้นตอนในการเตรียม ซึ่งในแต่ละสถานพยาบาลจะมีการเตรียมยาเมทาโดน หลายแบบ ซึ่งในปัจจุบันจะพบเห็นยาน้ำเมทาโดนในลักษณะ ยาน้ำสีเขียว ยาน้ำสีเหลือง ก็เนื่องจากการเตรียมยาที่ต่างกันของแต่ละโรงพยาบาลหรือคลินิกนั่นเอง
การให้เมทาโดน ขั้นถอนพิษยา (Dextoxification treatment)
– ใช้รักษาอาการขาดยา ในผู้ป่วยเสพติดยาประเภทฝิ่น เช่นเฮโรอีน หรือยาที่ออกฤทธิ์คล้ายมอร์ฟีน
– บรรเทาอาการปวดรุนแรง จากโรคมะเร็งหรือภาวะปวดเหตุพยาธิสภาพประสาท (Neuropathic pain)
ผู้ใหญ่
รับประทานวันละ 15 – 40 มิลลิกรัม โดยรับประทานเพียงวันละครั้งหรือตามความจำเป็นที่แพทย์สั่งเพื่อควบคุมอาการขาดยา ขนาดยาที่ได้รับต่อวันไม่ควรเกิน 120 มิลลิกรัมและค่อยๆปรับลดขนาดยาลงทุกระยะ 1-2 วันตามการตอบสนองของผู้ป่วยจนเหลือขนาดยาเป็นศูนย์ ภายใน 21 วัน
เด็ก
ขนาดการใช้ยาควรทำโดยแพทย์ผู้ชำนาญการ
การให้ เมทาโดนระยะยาว (Methadone maintenance)
การให้เมทาโดนระยะยาวสำหรับผู้ป่วยเสพติดยาประเภท ฝิ่น เช่น เฮโรอีน หรือยาที่ออกฤทธิ์คล้าย มอร์ฟีน ขนาดการใช้ขึ้นอยู่กับผู้ป่วยแต่ละราย
บรรเทาอาการปวดรุนแรงจากมะเร็งหรือภาวะ Neuropathic pain (ปวดเหตุพยาธิสภาพประสาท)
ผู้ใหญ่
รับประทานยาในขนาด 2-10 มิลลิกรัม ทุก 6-12 ชั่วโมง อาจปรับขนาดตาม
การตอบสนองของผู้ป่วยแต่ละราย
เด็ก
ใช้ยาตามแพทย์สั่งโดยปรับขนาดให้เหมาะสมกับอายุและน้ำหนักตัวของเด็ก
แต่ละคน
เมทาโดน ราคาเท่าไหร่ ค่าใช้จ่ายสูงหรือไม่
ราคายามีความหลากหลายขึ้นสถานพยาบาลจะกำหนด จำเป็นต้องสอบถามราคายาและค่าบริการจากสถานพยาบาลแต่ละแห่ง
คลินิก เมทาโดนหรือ สถานพยาบาลที่มีการรักษาด้วยเมทาโดนมีที่ใดบ้าง
ข้อมูลของคลินิกและสถานพยาบาลยาเสพติดจะมีการประกาศข้อมูลอยู่ในเว็บไซด์ของ สถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราช ชนนี (สบยช.) ท่านสามารถสืบค้นข้อมูลได้ด้วยตนเอง https://ha.pmnidat.go.th/
ข้อห้าม และข้อควรระวัง
- ต้องใช้ยาเมทาโดนตามแพทย์สั่ง และมีความระมัดระวังในการใช้ยา เนื่องจากการใช้ยาในทางที่ผิด อาจเกิดการเสพติดยาได้
- กรณีที่ใช้ยาเมทาโดนเป็นส่วนหนึ่งของแผนการบำบัดการติดยาเสพติด หรือการขจัดสารพิษ แพทย์อาจแนะนำให้สมาชิกในครอบครัวของผู้ป่วย หรือ ผู้ดูแลเป็นผู้ให้ยาห้ามหยุดใช้ยานี้อย่างกะทันหัน ควรใช้ยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
- ห้ามใช้ยาเมทาโดนนอกเหนือไปจากคำสั่งแพทย์
- หากใช้ยาเกินปริมาณที่กำหนดอาจะเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิต
- ห้ามใช้ยาร่วมกับการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ หรือยาที่มีฤทธิ์ทำให้ง่วงซึม เพราะอาจส่งผลให้เกิดอาการข้างเคียงที่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
- หากมีอาการปวดศีรษะพร้อมกับเจ็บแน่นหน้าอก เวียนหัวรุนแรง ใจสั่ง หัวใจเต้นเร็วกว่าปกติ ให้รีบแจ้งแพทย์ทันที
- ห้ามใช้ยา เมทาโดน ในกรณีเป็นผู้ป่วยโรคหอบหืดชนิดรุนแรง หรือมีปัญหาในการหายใจ หรือมีอาการอุดตันของลำไส้
- หลังรับประทานยา ควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ยานพาหนะ หรือ การใช้เครื่องจักรอันตราย เนื่องจากยา เมทาโดน มีผลทำให้ความคิดและการเคลื่อนไหวร่างกายช้าลง
- ยานี้สามารถซึมผ่านรกและน้ำนมมารดาได้ จึงต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์อย่างใกล้ชิด
ผลข้างเคียงจากการใช้ยาเมทาโดน Methadone
การใช้ยาเมทาโดนอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง ได้แก่ ง่วงซึม เวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน มีเหงื่อออกมาก เป็นต้น หากอาการดังกล่าวรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์
หากพบผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการใช้ยาเมทาโดน ดังต่อไปนี้ ควรหยุดใช้ยาและไปพบแพทย์ทันที
-
- อาการแพ้ยา อันได้แก่ ผื่นลมพิษ หน้าบวม ปากบวม หายใจลำบาก
- อ่อนเพลีย หายใจไม่อิ่ม มีอาการท้องผูกรุนแรง เวียนศีรษะ คล้ายจะเป็นลม
- หัวใจเต้นผิดจังหวะที่เป็นอันตรายถึงชีวิต อาจมีอาการ เช่น ปวดศีรษะพร้อมกับอาการเจ็บแน่นหน้าอก เวียนหัว ใจสั่น ใจเต้นเร็ว
- ระดับคอร์ติซอลในร่างกายต่ำ อาจทำให้มีอาการ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เวียนหัว เบื่ออาหาร เป็นต้น อาจทำให้เกิดอาการ เช่น กระสับกระส่าย มีไข้ เหงื่อออก หนาวสั่น ท้องเสีย หัวใจเต้นเร็ว เมื่อยกล้ามเนื้อ เสียการทรงตัว กล้ามเนื้อกระตุก เป็นต้น
- ผู้สูงอายุ หรือ ผู้ที่มีอาการเจ็บป่วยรุนแรง หรือ ขาดสารอาหาร หรือร่างกายอ่อนแรง เสี่ยงที่จะมีปัญหาเกี่ยวกับการหายใจจากการใช้ยาเมทาโดนนี้
- การใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดภาวะมีบุตรยากทั้งในเพศชายและเพศหญิง
กรณีเข้ารับการรักษาอาการขาดยา หรือเสี้ยนยา จากยาเสพติดด้วยเมทาโดน ที่คลินิก
- ท่านจำเป็นต้องรับการตรวจ และรักษาที่คลินิกเท่านั้น ไม่สามารถรับรักษาด้วยระบบ Telemedicine หรือ การรักษาทางไกลได้ แพทย์จะเป็นผู้สั่งการรักษา และจ่ายยาตามความเหมาะสมของผู้ป่วย โดยมีทีมเจ้าหน้าที่คอยช่วยเหลือ และ แนะนำท่านด้วยความเข้าใจ
- ท่านสามารถ เข้ารับการรักษาได้ ตามวันเวลาทำการ หากท่านที่มี ความพร้อมสามารถเข้ารับการรักษาด้วยตนเองได้ที่คลินิก หรือ กรณีมีญาติไปที่คลินิกด้วย จะเป็นการดีในการดูแลต่อเนื่อง อีกทั้งสร้างความความเข้าใจและสัมพันธ์อันดี ภายในครอบครัว
- หากท่านประสงค์เข้ารับการรักษาหรือสอบถามข้อมูล กรุณาโทรติดต่อสอบถามที่หมายเลข 061-456-5666 เท่านั้น เนื่องจากเราต้องการป้องกันข้อมูลรั่วไหลจากการส่งข้อมูลที่เป็นข้อความในช่องทางอื่น ไม่ว่าจะเป็น ไลน์ เฟสบุ๊ค หรือสื่อโซเชี่ยลมีเดียต่างๆ
- การเดินทางเข้ารับการรักษา แผนที่ google map คลิก แผนที่ คลิก https://goo.gl/maps/PoLLeD5gfjRD62JaA ท่านที่เดินทางไกล กรุณาโทรสอบถามเวลาทำการก่อนการเดินทางทุกครั้ง เนื่องจากแพทย์อาจติดธุระด่วนฉุกเฉินไม่สามารถเปิดคลินิกได้
- ผู้ที่เผชิญปัญหาการใช้ยาเสพติดมักประสบอุปสรรคในการเลิกใช้ เพราะอาการถอนยาส่งผลต่อร่างกายและจิตใจอย่างมาก ไม่สามารถกลับมาใช้ชีวิตดังเช่นคนปกติได้อย่างง่ายดาย จำเป็นต้องอาศัยความเข้าใจของญาติและผู้ใกล้ชิดอย่างสูงสุด การเลิกใช้ เฮโรอีน ผงขาว หรือ ฝิ่น นั้นเป็นเรื่องที่ทำได้ยากมาก โดยเฉพาะอาการทางกายที่เกิดขึ้นในช่วงถอน ผู้ป่วยจะได้รับความทุกข์ทรมานอย่างมากมายจนต้องหันกลับไปใช้สารเหล่านั้นอีก ฉะนั้นหากผู้ที่ติดสารเหล่านั้นเขาต้องการเลิก ขอให้ญาติหรือผู้ใกล้ชิดทำความเข้าใจภาวะทางจิตใจและภาวะทางกายของผู้ป่วยให้มาก เพื่อให้เขาได้ใช้ชีวิตดังเช่นปกติ ไม่ต้องพึ่งพายาเสพติดเหล่านั้นอีก
ข้อมูลส่วนบุคคลของท่าน รวมถึงประวัติการรักษา
- ข้อมูลจะถูกเก็บเป็นข้อมูลของสถานพยาบาล ไม่มีการเผยแพร่แก่ผู้อื่นโดยเด็ดขาด
ถือเป็นข้อมูลลับ - เนื่องจากยา เมทาโดน เป็นยาในกลุ่มยาเสพติดให้โทษในประเภท 2 ซึ่งต้องมีการจัดทำรายงานการจ่ายยา เป็นการควบคุมทะเบียนยา ป้องกันการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม โดยการทำรายงานการใช้เมทาโดนนี้จะทำและส่งรายงานแก่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เท่านั้น ไม่มีการเผยแพร่ข้อมูล หรือ ประวัติผู้ป่วยสู่สาธารณะหรือหน่วยงานอื่นที่ไม่เกี่ยวข้อง
“ความลับผู้ป่วยคือสิ่งสำคัญที่สุดของเรา”
เมทาโดน เป็นเพียงยาที่ช่วยประคับประคองให้ผู้ป่วย ผ่านช่วงที่ยากลำบากเท่านั้น การทำให้ผู้ป่วยสามารถเลิกยาเสพติดได้เด็ดขาด จำเป็นต้องอาศัยความเข้าใจจากครอบครัวและคนใกล้ชิด
